Dłutów wczoraj i dziś

Dłutów to niewielka wieś w województwie łódzkim leżąca przy drodze wojewódzkiej nr 485 prowadzącej z Pabianic do Bełchatowa. Licząca sobie tysiąc mieszkańców miejscowość, jest siedzibą gminy wiejskiej Dłutów i należy do powiatu pabianickiego. Płynie przez nią rzeka Dłutówka.

Ślady osadnictwa na terenie wsi sięgają średniowiecza. Pierwsze wiarygodne wzmianki o Dłutowie pochodzą z ksiąg grodzkich z 1469 roku. Mowa w nich o zamożnym chłopie o imieniu Przykuta. W kronikach Jana Długosza można znaleźć zapisy, że wieś ulokowano na prawie polskim jako prywatną wieś duchowną należącą do krakowskiej kapituły. Nim w Dłutowie wybudowano pierwszy kościół, należał do parafii w oddalonym o kilkanaście kilometrów Tuszynie.

Krakowska kapituła katedralna na początku XVI wieku zakładała w okolicach Pabianic liczne wsie i folwarki. Na tych terenach rozwijała się gospodarka folwarczna, powstały liczne młyny i browary oraz huty szkła. Dłutów stał się na tyle znaczący, że w 1540 roku zbudowano w nim kościół i ustanowiono samodzielną parafię. Dynamiczny rozwój bogatej wsi wstrzymały dopiero epidemie w XVII wieku i przetaczające się przez kraj liczne wojny.

Marazm zakończyło ożywienie gospodarcze w początkach XX wieku. Sprzyjająca koniunktura przyniosła duże zmiany dla mieszkańców Dłutowa, a w samej wsi powstała w tym czasie straż pożarna, apteka, kółko rolnicze i czytelnia parafialna. W międzywojniu wybudowano szkołę powszechną i dom parafialny, który pełnił we wsi funkcję domu kultury. Niedługo później przyszedł czas na targowisko i posterunek policji. Okres dwudziestolecia międzywojennego, to także rozwój prywatnych sklepów. W szczytowym momencie znajdowało się ich w Dłutowie kilkanaście, otwarto również spółdzielnię spożywców „Jutrzenka”.

Po wojnie Dłutów należał do województwa łódzkiego. Reforma administracyjna z 1975 roku sprawiła, że znalazł się w obrębie województwa piotrkowskiego, by w 1999 roku na powrót znaleźć się w łódzkim.

W czasach najnowszych, obejmujących ostatnie dziesięć lat, w Dłutowie wybudowano oczyszczalnię ścieków i całkowicie przebudowano szkołę, poszerzając ją o salę gimnastyczną, przeniesiono też siedzibę urzędu gminy do odrestaurowanego budynku dawnego ośrodka zdrowia. Od 2008 roku Dłutów jest gminą partnerską węgierskiej gminy Rimóc, z którą realizuje wspólną misję kulturalno-społeczną. Dłutów może się tez poszczycić dobrze działającą parafialną orkiestrą dętą.

W Dłutowskim zabytkowym parku  można podziwiać pięć dębów szypułkowych, które zyskały status pomników przyrody. Ich wiek to około 700 lat. Na terenie parku znajdują się również 500-letnie lipy. Pozostałe zabytki, które można podziwiać we wsi, to murowana oficyna dworska, wybudowana na przełomie XVIII i XIX wieku, dobrze zachowany budynek gorzelni z 1924 roku oraz cmentarz parafialny, którego powstanie datuje się na pierwszą połowę XIX wieku. Do rejestru zabytków wpisano także kilka prywatnych domów mieszkalnych ze schyłku XIX i początków XX stulecia.

Wysokie zalesienie okolic Dłutowa sprawia, że wieś dysponuje atrakcyjną bazą wypoczynkową. W gminie znajduje się kilka jeziorek i niewielkich rzeczek, można tu znaleźć także bagna i torfowiska. Dynamicznie rozwija się branża turystyczna, powstają gospodarstwa agroturystyczne i stadniny konne. Przez Dłutów biegnie Łódzki Szlak Konny, najdłuższa trasa konna w Europie o długości przeszło 2 tysięcy kilometrów.